11 listopada – PAMIĘTAJMY

11 listopada bieżącego roku przypada kolejna 103 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Dokładnie 103 lata temu 11 listopada 1918 roku na mapach Europy znów pojawiło się państwo polskie. Ziściło się w ten sposób marzenie pięciu pokoleń Polaków zmuszonych przez ponad sto dwadzieścia lat żyć pod panowaniem obcych monarchów. Data ta była również ważna dla milionów mieszkańców Starego Kontynentu. 11 listopada 1918 roku nastąpiło zwieszenie broni na froncie zachodnim. W wagonie kolejowym w lesie pod Compiègne został podpisany rozejm pomiędzy przedstawicielami Niemiec i państw ententy. Kończyła się I wojna światowa, która spowodowała śmierć niemal 10 milionów ludzi.

Ojcowie Niepodległości

Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Paderewski, Wincenty Witos, Ignacy Daszyński, Wojciech Korfanty, Józef Haller – to jedni z najważniejszych patriotów walczących o polską niepodległość nazywani często Ojcami Niepodległości. Ale nie tylko oni walczyli o polską niepodległość.

Dzieje obchodów

W latach 1919–1936 rocznice odzyskania niepodległości świętowano w Warszawie jako uroczystości o charakterze wojskowym. Organizowano je zazwyczaj w pierwszą niedzielę po 11 listopada. W 1919 roku nie było sprzyjającej sytuacji by uczcić rocznicę odzyskania niepodległości, ponieważ trwały jeszcze wojny o granice Rzeczypospolitej. Pierwszy raz w pełni uroczyście upamiętniono odzyskanie niepodległości 14 listopada 1920. Tego dnia uhonorowano Józefa Piłsudskiego jako zwycięskiego Wodza Naczelnego w wojnie polsko-bolszewickiej wręczając mu buławę marszałkowską.

Po Przewrocie Majowym w 1926 obchody kolejnych rocznic były uroczystościami ściśle wojskowymi. W tym samym roku 8 listopada Józef Piłsudski jako Prezes Rady Ministrów wydał okólnik ustanawiający ten dzień wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Odtąd w tym dniu na placu Saskim w Warszawie Piłsudski dokonywał przeglądu pododdziałów, a następnie odbierał defiladę (po raz ostatni w 1934 roku). W 1928 roku plac Saski w stolicy nazwano Pacem Marszałka Józefa Piłsudskiego, a cztery lata później Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego ustanowił ten dzień wolnym od nauki.

16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski wysłał depeszę notyfikującą powstanie niepodległego państwa polskiego. Jej treść brzmiała następująco:

Jako Wódz Naczelny Armii Polskiej pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie Państwa Polskiego niepodległego, obejmujące wszystkie ziemie zjednoczonej Polski. Państwo Polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd Polski zastąpi panowanie przemocy, która przez 140 lat ciążyła nad losami Polski – przez ustój zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej Odrodzonej i Niepodległej.

Nasi najmłodsi Polacy w obchodach rocznicowych

Oddajmy Hołd – tym którzy wywalczyli dla nas wolną i niepodległą Ojczyznę. Chrońmy ją naszą umiłowaną, bo i dzisiaj jej los jest niepewny.

PAMIĘTAJMY!